Alimenty na dorosłe dzieci to temat, który powoduje powstanie wielu pytań i wątpliwości. Jednym z najczęstszych pytań jest to czy na dorosłe dzieci przysługują alimenty? Odpowiedź brzmi – tak. W polskim prawie nie ma górnej granicy wieku do której należy płacić alimenty. Obowiązek alimentacyjny rodzica względem dziecka wygasa dopiero, gdy dziecko jest w stanie się samodzielnie utrzymać.
Szukasz adwokata? Zapraszam do skorzystania z naszych usług!
Czy pełnoletnie dziecko może wystąpić o alimenty?
Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka wynika wprost z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a dokładniej z art. 133 § 1 KRO:
„Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.”
Pełnoletnie dziecko może wystąpić do sądu z pozwem o zasądzenie od Ciebie alimentów. Jednakże to, czy sąd zadecyduje o ich przyznaniu zależy od stanu faktycznego danej sprawy. Jak już wiesz, obowiązek alimentacyjny nie ma ograniczeń w zakresie wieku. Kwestią decydującą w tym zakresie jest to, czy pełnoletnie dziecko jest w stanie samodzielnie się utrzymać, a jeśli nie to czy jest to sytuacja zawiniona czy też nie.
Powyższe potwierdza wyrok Sądu Rejonowego w Mrągowie z dnia 09.06.2021 r., sygn. akt: III RC 126/20 w sprawie podwyższenia alimentów na dorosłe dziecko:
„Pełnoletnie dziecko ma prawo do alimentów ze strony rodziców, gdy nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Samo osiągnięcie pełnoletności przez dziecko nie stanowi automatycznej przesłanki ustania obowiązku alimentacyjnego jego rodziców.”
Zobacz także: O co pyta sąd w sprawie o aliementy?
Ile wynoszą alimenty na dorosłe dziecko?
Kwota alimentów na pełnoletnie dziecko jaka może zostać zasądzona przez sąd to około 800 – 1.500 zł w zależności od danej sprawy. O wysokości alimentów na pełnoletnie dziecko decyduje sąd, który bierze pod uwagę sytuacje uprawnionego dziecka oraz sytuację finansową i majątkową zobowiązanego rodzica.
Nie istnieje więc z góry ustalona kwota alimentów, która zostanie w tym przypadku zasądzona. Sąd rozpatrując Twoją sprawę o alimenty na pełnoletnie dziecko weźmie pod uwagę następujące okoliczności:
- usprawiedliwione potrzeby dziecka,
- stan zdrowia dziecka,
- czy dziecko dąży do usamodzielnienia się,
- dochody i majątek zobowiązanego do płacenia alimentów rodzica,
- wiek i stan zdrowia rodzica,
- inne, niepieniężne świadczenia wykonywane na rzecz dziecka.
Pamiętaj! Wszystkie wyżej wskazane elementy decydują o tym czy i jaka kwota zostanie przez sąd zasądzona.
Zobacz także: Kalkulator alimentów na dziecko
Komu należy płacić alimenty po ukończeniu przez dziecko 18 roku życia?
W momencie uzyskania przez dziecko pełnoletności nabywa ono pełną zdolność do czynności prawnych. Oznacza to, że może samodzielnie prowadzić własne sprawy i nie musi być już reprezentowane przez rodzica. Po wejściu przez Twoje dziecko w dorosłość możesz płacić alimenty bezpośrednio do jego rąk bądź też na jego rachunek bankowy.
UWAGA! Po uzyskaniu przez dziecko pełnoletności możesz automatycznie zacząć płacić alimenty na konto dziecka lub do jego rąk. Nie musisz zwracać się do sądu o wydanie orzeczenia w tym zakresie.
Zobacz także: Kiedy można przestać płacić alimenty?
Alimenty na dorosłe dziecko, które nie uczy się i nie pracuje
Brak podejmowania przez pełnoletnie dziecko starań o usamodzielnienie się daje podstawy do wniesienia pozwu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego! Jeżeli więc Twoje dziecko nie uczy się i nie pracuje to stanowi to podstawę do uchylenia alimentów.
Dziecko powinno dokładać wszelkich starań do tego, aby móc się samodzielnie utrzymać. Zasądzone alimenty mają pomóc dziecku w zdobyciu wykształcenia pozwalającego na podjęcie pracy zarobkowej. Celem alimentów nie jest z kolei utrzymywanie pełnoletniego dziecka, które nie robi nic w kierunku samodzielnego utrzymania!
Przykład:
Jan Kowalski ma syna Jacka na którego płaci alimenty. Jacek ma już 20 lat, skończył szkołę średnią i nie podejmuje dalszej nauki. Nie podejmuje również pracy, bo twierdzi, że nie ma dla niego odpowiedniej pracy. Jacek mieszka u matki i całe dnie spędza na graniu na komputerze.
W sytuacji przedstawionej na powyższym przykładzie zasadnym będzie złożenie przez ojca pozwu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. W takim przypadku syn świadomie nie podejmuje jakichkolwiek kroków celem własnego utrzymania, co daje podstawy do złożenia pozwu.
Alimenty na dziecko, które studiuje
W przypadku studiujących dzieci, zwłaszcza w trybie dziennym raczej niemożliwym jest osiąganie dochodów pozwalających na samodzielne utrzymanie. Oczywiście dziecko może sobie dorabiać, jednakże zwykle są to kwoty, z których studiujące dziecko nie da rady się utrzymać. W przypadku więc, gdy Twoje dziecko studiuje w trybie dziennym – dalej masz obowiązek łożyć na jego utrzymanie.
Przykład:
Piotr ma córkę Natalię na którą płaci alimenty. Natalia dostała się na medycynę i ma przed sobą jeszcze 4 lata studiów. Plan zajęć Natalii umożliwia jej dorabiania, więc udziela korepetycji z biologii i chemii. Z tego tytułu uzyskuje miesięcznie 1.000 zł dochodu.
Takie stanowisko zajął również Sąd Rejonowy w Mrągowie z dnia 09.06.2021 r., sygn. akt: III RC 126/20 :
„W większości przypadków osoby studiujące nie są w stanie podejmować zatrudnienia w takim wymiarze, jaki pozwala na samodzielne utrzymanie się. Wobec tego podjęcie przez dziecko studiów nakłada na rodziców obowiązek pokrywania usprawiedliwionych potrzeb dziecka, które nie posiada własnych środków na utrzymanie.
Przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki.”
Pamiętaj! W przypadku dziecka studiującego zaocznie sytuacja wygląda nieco inaczej. Studia zaoczne umożliwiają dziecku podjęcie pracy. Tak więc to czy będziesz płacić alimenty zależy od tego jakie dochody uzyskuje dziecko i ile płaci za studia. Jeżeli po opłaceniu czesnego dziecku nie pozostają środki pozwalające na samodzielne utrzymanie to wówczas będziesz zobowiązany dalej płacić alimenty.
UWAGA! Jeżeli dziecko studiuje zaocznie i nie podejmuje starań celem znalezienia pracy to może być to podstawą do uchylenia alimentów. Pamiętaj jednak, że wszystko zależy od indywidualnych okoliczności danej sprawy! Dziecko uczące się zaocznie zasadniczo także ma prawo do alimentów.
Alimenty na pełnoletnie dziecko, które jest chore psychicznie
Choroby psychiczne mogą uniemożliwiać podjęcie pracy. Wszystko zależy od rodzaju schorzenia na które cierpi pełnoletnie dziecko. Choroby psychiczne, które mogą wykluczać z życia zawodowego to przykładowo:
- nerwica,
- zaburzenia lękowe,
- depresja,
- schizofrenia.
W przypadku, gdy Twoje pełnoletnie dziecko cierpi na którąś z powyższych chorób – zazwyczaj nie możesz uchylić się od płacenia alimentów. Oczywiście nie zawsze – wszystko zależy od rodzaju choroby, dolegliwości i stopnia jej zaawansowania. Znaczenie ma również wpływ choroby na egzystencję dziecka.
Jeżeli więc Twoje dziecko cierpi na chorobę psychiczną, która uniemożliwia podjęcie pracy będziesz dalej zobowiązany do uiszczania na nie alimentów. Obowiązek alimentacyjny w tym przypadku będzie trwał tak długo jak dziecko będzie zmagało się z chorobą.
Identyczna sytuacja dotyczy dziecka niepełnosprawnego. Czasami więc może zdarzyć się tak, że obowiązek alimentacyjny będzie spoczywał na Tobie dożywotnio.
Takie stanowisko przyjął również Sąd Okręgowy w Olsztynie w wyroku z dnia 22.04.2015 r., sygn. akt: VI Rca 72/15 rozpatrujący apelację w sprawie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego:
„Obowiązek alimentacyjny względem dziecka może być bezterminowy, a nawet dożywotni, jeżeli dziecko jest trwale niepełnosprawne, upośledzone, chore w takim stopniu, że nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować. Wówczas szczególny obowiązek alimentacyjny nie wygasa w ogóle.”
Marlena Słupińska-Strysik
Jak przestać płacić alimenty na dorosłe dziecko?
Jeżeli Twoje dziecko jest w pełni zdrowe, nie uczy się, nie pracuje i nie podejmuje kroków celem samodzielnego utrzymania – podejmij zdecydowane działanie. Złóż wówczas pozew o uchylenie alimentów. Jeżeli natomiast Twoje pełnoletnie dziecko uzyskuje dochody pozwalające na samodzielne utrzymanie powinieneś zainicjować postępowanie o ustalenie, że obowiązek alimentacyjny wygasł. W takim wypadku składasz do sądu pozew o ustalenie, iż obowiązek alimentacyjny wygasł.
Zgodnie z art. 133 § 3 KRO:
„Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.”
Aby przestać płacić alimenty na pełnoletnie dziecko koniecznym będzie przygotowanie pozwu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Przygotowany pozew składasz do sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka. Pamiętaj aby w swoim pozwie dokładnie sprecyzować sądowi żądanie oraz je odpowiednio uzasadnić.
Pamiętaj! W uzasadnieniu przedstaw sądowi dokładnie całokształt Twoje sytuacji. W tym celu opisz w pozwie okoliczności przemawiające za uchyleniem alimentów, wiek dziecka oraz swoją sytuację majątkową i zarobkową.
Zobacz także: Miesięczny koszt utrzymania dziecka
UWAGA! Możesz przestać uiszczać alimenty dopiero po wydaniu przez sąd orzeczenia w tym zakresie! Nie możesz sam na własną rękę zadecydować, że od tego momentu przestajesz płacić alimenty. Dopiero uzyskanie orzeczenia w tym zakresie stanowi podstawę do zaprzestania płatności alimentów. Niepłacenie alimentów bez orzeczenia sądu naraża Cię na postępowanie egzekucyjne oraz stanowi przestępstwo niealimentacji!
Czy można pracować i jednocześnie pobierać alimenty?
Zakończenie nauki i zdobycie wykształcenia otwiera ścieżkę do znalezienia pracy, która umożliwi samodzielne utrzymanie. Rozpoczęcie pracy przez dziecko powoduje, że rodzic płacący alimenty ma możliwość domagania się ich uchylenia. W końcu praca, która przynosi dochód pozwalający na utrzymanie się powoduje odpadnięcie podstawy pobierania przez dziecko alimentów.
Jeżeli w Twojej sprawie nie zachodzą żadne nadzwyczajne okoliczności przemawiające za utrzymaniem obowiązku alimentacyjnego – sąd powinien alimenty uchylić.
Powyższe potwierdza wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 11.12.2014 r., sygn. akt II Ca 629/14 w sprawie o alimenty:
„(…) Nałożony na rodziców obowiązek alimentacyjny w stosunku do własnego dziecka podlega regulacji specjalnej i uprzywilejowanej. Ta forma uprzywilejowania wyraża się między innymi w tym, że obowiązek rodziców dostarczania środków utrzymania i wychowania trwa dopóty, dopóki dziecko nie zdobędzie kwalifikacji zawodowych pozwalających na samodzielne utrzymanie, niezależnie od osiągnięcia wieku. Możliwa zatem jest w naszym systemie prawnym również alimentacja dziecka dorosłego. Musi być jednak w tym przypadku spełniony warunek niemożności samodzielnego utrzymania się.„
UWAGA! W przypadku, gdy podjęta praca nie wystarcza na samodzielne utrzymanie lub dziecko mimo podjętej pracy znajduje się na niższej stopie życiowej niż rodzic sąd może utrzymać obowiązek alimentacyjny!
Obowiązek alimentacyjny na dorosłe dziecko – podsumowanie
Jak widzisz istnieje wiele różnych wątków, które przesądzają o tym czy na dorosłe dziecko powinny być płacone alimenty. Wiek dziecka nie przesądza o tym, że nie przysługują mu alimenty. Jeżeli jednak w Twojej sprawie zachodzą okoliczności uzasadniające uchylenie obowiązku alimentacyjnego – nie wahaj się i złóż pozew do sądu. Sąd dokładnie rozpatrzy Twoją sprawę i w przypadku istnienia ku temu podstaw – uchyli obowiązek alimentacyjny na pełnoletnie dziecko.
Źródła:
https://orzeczenia.ms.gov.pl/content/$N/150515200001512_III_RC_000126_2020_Uz_2021-06-09_001
https://orzeczenia.ms.gov.pl/content/$N/150515200001512_III_RC_000126_2020_Uz_2021-06-09_001
https://orzeczenia.olsztyn.so.gov.pl/content/$N/150515000003009_VI_RCa_000072_2015_Uz_2015-05-22_001
https://orzeczenia.piotrkow-tryb.so.gov.pl/content/$N/152515000001003_II_Ca_000629_2014_Uz_2014-12-11_001
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych. Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi. Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci.
Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy
prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu, Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
Prawnik w Poznaniu, aplikant radcowski przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych – zwłaszcza spraw o alimenty, kontakty z dziećmi i władzę rodzicielską.
Absolwentka prawa na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Studia kończone obroną pracy magisterskiej pt. „Sytuacja zwierząt w prawie cywilnym ze szczególnym uwzględnieniem rękojmi przy sprzedaży”. Dzięki temu połączyła jedną z jej ulubionych dziedzin prawa - czyli prawa cywilnego z kynologią.
Doświadczenie zawodowe zdobywała już w czasie studiów, pracując w kancelariach adwokackich i radcowskich, a także w Urzędzie Skarbowym Poznań - Winogrady, dzięki czemu poza zagadnieniami prawnymi posiada praktyczną znajomość prawa podatkowego.
Prywatnie wielka miłośniczka psów i szeroko pojętej kynologii, uwielbia także koreańskie filmy i seriale.
