Opieka naprzemienna stanowi bardzo dobre rozwiązanie wychowywania dzieci, których rodzice są po rozwodzie. System ten doceniają i popierają zarówno prawnicy jak i psychologowie. W przypadku opieki naprzemiennej alimenty są przyznawane w sytuacjach, gdy między rodzicami występuje duża różnica w zarobkach. W pozostałych sytuacjach sądy mają zwyczaj odstępować od orzekania w tym zakresie.
Czym jest opieka naprzemienna nad dzieckiem po rozwodzie
System opieki naprzemiennej polega na tym, że obydwoje rodzice sprawują na zmianę pieczę nad dziećmi. Czas, w którym dziecko przebywa u jednego i drugiego rodzica jest taki sam, np. tydzień na tydzień.
Taki sposób sprawowania opieki umożliwia małoletnim zachowanie więzi z każdym z rodziców i dalsze rozwijanie. W przypadku opieki naprzemiennej obydwoje rodzice uczestniczą w takim samym stopniu w życiu dziecka jak i jego sprawach.
Poniżej zamieszczam dwa orzeczenia sądów odnoszące się do definicji opieki naprzemiennej oraz płynących z niej korzyści:
„[Opieka naprzemienna – przyp. MSS] Polega ona na tym, że małoletnie dziecko podlegające władzy rodzicielskiej obojga rodziców – po ich rozwodzie – przebywa u nich „naprzemiennie” przez podobne okresy i podlega wtedy ich opiece.”
„Naprzemienne sprawowanie pieczy zapewnia lepszy kontakt dziecka z każdym z rodziców oraz możliwość równego udziału każdego z rodziców w procesie wychowawczym, zapewniając również sprawiedliwy podział odpowiednich obowiązków, w tym kosztów utrzymania i wychowania dziecka.”
Zobacz także: Jak przebiega sprawa o kontakty z dzieckiem
Podstawa prawna do orzekania o naprzemiennej pieczy nad dzieckiem
Na chwilę obecną opieka naprzemienna nie posiada odrębnego uregulowania w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.
Sądy orzekają o ustanowieniu tego sposobu opieki na podstawie następujących przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Przepis z art. 58 § 1 KRO:
„W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.”
Przepis z art. 107 § 1 KRO:
„Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.”
Zobacz także: Kalkulator alimentów na dziecko
Kiedy sąd orzeka opiekę naprzemienną?
Aby sąd orzekł o takim sposobie sprawowania opieki nad dziećmi muszą być spełnione następujące warunki:
- zarówno Tobie jak i drugiemu rodzicowi musi przysługiwać pełna władza rodzicielska,
UWAGA! Sąd w tym przypadku sprawdza jak do tej pory była sprawowana opieka nad małoletnim dzieckiem i jakie są Wasze kwalifikacje jako rodziców. Sąd bierze również pod uwagę wolę dziecka i możliwy wpływ opieki naprzemiennej na małoletniego.
- porozumienie i współdziałanie pomiędzy rodzicami,
UWAGA! Dla sądu bardzo istotną kwestią będzie to czy Ty i drugi rodzic potraficie się porozumiewać w sprawach dzieci. Sądy rzadko orzekają o opiece naprzemiennej, a jeśli już to właśnie w przypadkach, gdy rodzice potrafią ze sobą współpracować.
- dobro dziecka,
UWAGA! Orzekając o naprzemiennym sposobie opieki, sąd zawsze kieruje się przede wszystkim dobrem dziecka. Jeśli więc zdaniem sądu taki system opieki nie będzie miał korzystnego wpływu na rozwój małoletniego, opieki naprzemiennej nie orzeknie.
PAMIĘTAJ! Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem sądu w zakresie opieki naprzemiennej zawnioskuj o sporządzenie i doręczenie pisemnego uzasadnienia wyroku! Gdy je otrzymasz będziesz mieć 14 dni na sporządzenie apelacji. W takim przypadku sąd II instancji może samodzielnie orzec co do istotny sprawy. Może również skierować sprawę do ponownego rozpoznania do sądu orzekającego w I instancji.
Zobacz także: Kiedy można przestać płacić alimenty?
Marlena Słupińska-Strysik
Jak sąd ureguluje alimenty przy opiece naprzemiennej?
W przypadku rozstrzygania przez sąd o alimentach przy opiece naprzemiennej istnieją dwie możliwości:
Sąd orzeknie, że jeden z rodziców będzie płacił alimenty na dziecko
Taka sytuacja może mieć miejsce wtedy, gdy pomiędzy jednym, a drugim rodzicem występuje znaczna dysproporcja w zakresie uzyskiwanych dochodów. W takim przypadku chodzi przede wszystkim o wyrównanie stopy życiowej dziecka.
Przykład:
Katarzyna i Marek Kowalscy są w trakcie rozwodu. Chcą by sąd orzekł opiekę naprzemienną nad ich małoletnimi dziećmi Julią i Jakubem. Katarzyna osiąga miesięcznie dochody w wysokości 4.000 zł miesięcznie. Marek z kolei pracuje w dużej korporacji i jego miesięczny dochód wynosi 10.000 zł.
Sytuacja przedstawiona powyżej ukazuje dużą różnicę w dochodach każdego z rodziców. Wiadomym jest, że matka nie będzie w stanie zapewnić dzieciom takiego samego poziomu życia jakie małoletni mają u ojca. Wynika to z tego, że jej dochody są zdecydowanie niższe i siłą rzeczy nie będzie w stanie zapewnić dzieciom podobnych warunków. W takich właśnie przypadkach sądy orzekają alimenty na rzecz dziecka od małżonka z lepszą sytuacją finansową.
Chodzi o to, aby przy pomocy alimentów wesprzeć rodzica z niższymi dochodami, aby mógł zaspokajać wszelkie usprawiedliwione potrzeby dziecka. Dla rodzica zarabiającego więcej samodzielne ponoszenie wszelkich kosztów związanych z pobytem u niego dziecka nie będzie dotkliwe. Tego samego nie może powiedzieć rodzic w gorszej sytuacji. Dla niego ponoszenie samodzielnie kosztów może powodować trudności.
UWAGA! Sąd w pierwszej kolejności pozostawi kwestię kosztów do rozstrzygnięcia Tobie i drugiemu rodzicowi. Sąd wychodzi bowiem z założenia, że samodzielnie postaracie się w tym zakresie dogadać.
Zobacz także: Wzór pozwu o alimenty krok po kroku
Sąd odstąpi od orzekania w zakresie alimentów
Taka sytuacja będzie miała miejsce w przypadku, gdy między Twoimi, a drugiego rodzica dochodami nie zachodzi pokaźna dysproporcja. W takim stanie rzeczy sąd odstąpi od orzekania w zakresie alimentów.
Przecież zarówno Ty jak i druga strona w takim samym stopniu łożycie na utrzymanie dzieci jak i czynicie starania o ich wychowanie. W związku z tym orzekanie w takim przypadku alimentów byłoby niesprawiedliwe względem drugiego rodzica. Dlaczego? Ponieważ obydwoje w porównywalnym zakresie realizujecie swój obowiązek alimentacyjny.
Przykład:
Emilia Kowalska i Jan Nowak rozstali się. Chcą orzeczenia opieki naprzemiennej względem ich małoletniego synka Bartka. Zarówno Emilia jak i Jan pracują jako informatycy. Każdy z nich osiąga dochód w podobnej wysokości. Emilia zarabia 11.500 zł, z kolei Jan Zarabia 12.000 zł.
W przypadku jak wyżej sąd odstąpi od orzekania w zakresie alimentów. Sytuacja rodziców dziecka jest w zasadzie identyczna. Dlatego też realizując opiekę naprzemienną, każdy rodzic we własnym zakresie będzie ponosił koszty utrzymania syna.
Na potwierdzenie ww. przytoczę fragment stanowiska Sądu Okręgowego w Olsztynie, z dnia 26.10.2017 r. w sprawie o sygnaturze VI RCa122/17:
„W ocenie Sądu Okręgowego skoro rodzice małoletnich sprawują nad nimi opiekę naprzemienną winni po równo ponosić koszty ich utrzymania (…).”
Opieka naprzemienna a alimenty – praktyczne przykłady
Nasza Kancelaria posiada bogate doświadczenie w prowadzeniu spraw zarówno z zakresu opieki nad dziećmi, w tym opieki naprzemiennej jak i alimentacyjnych. Poniżej znajdziesz kilka przykładów spraw prowadzonych w naszej Kancelarii. Sprawy te dotyczyły kwestii alimentów przy opiece naprzemiennej:
- sprawa o rozwód z winą – w imieniu Klienta wnosiliśmy o ustanowienie opieki naprzemiennej i odstąpienie od orzekania w kwestii alimentów,
- sprawa o rozwód bez winy – sąd powierzył obu stronom wykonywanie władzy rodzicielskiej w systemie opieki naprzemiennej. Jednocześnie kosztami utrzymania i wychowania dziecka obciążył każdą stronę samodzielnie. Dodatkowe koszty miały być ponoszone po połowie.
- Sprawa o rozwód z winą – Klient wniósł o ustanowienie opieki naprzemiennej oraz zasądzenie od niego alimentów na rzecz małoletniego dziecka w wysokości 1.000 zł miesięcznie.
Zobacz także: Ile kosztuje utrzymanie dziecka?
Naprzemienna opieka nad dzieckiem a alimenty – podsumowanie
Jak widzisz, w przypadku opieki naprzemiennej istnieje możliwość przyznania przez sąd alimentów. Musi jednak zostać spełniona przesłanka dysproporcji w dochodach rodziców. W pozostałych przypadkach Ty i drugi rodzic na zmianę sprawujecie opiekę nad dzieckiem i również samodzielnie ponosicie koszty utrzymania dzieci. Jeśli w Twoim przypadku występuje duża różnica w dochodach z drugim rodzicem – nie wahaj się, przedstaw sądowi dokładnie swoją sytuację. Przygotuj odpowiednie dokumenty. Sąd wówczas powinien przyznać Tobie alimenty.
Dziękujemy za przeczytanie wpisu „Opieka naprzemienna a alimenty na dziecko”.
Domagasz się orzeczenia opieki naprzemiennej? Szukasz adwokata?
Nasza Kancelaria Adwokacka z Poznania posiada doświadczenie w sprawach o opiekę naprzemienną. Pomagamy uzyskać satysfakcjonującą dla klienta wysokość alimentów przy pieczy naprzemiennej.
Udzielamy konsultacji prawnych dla klientów z całej Polski.
Zapraszamy do współpracy!
Źródła wykorzystane do artykułu „Opieka naprzemienna a alimenty”:
https://orzeczenia.waw.sa.gov.pl/content/$N/154500000002503_V_ACa_000776_2018_Uz_2020-09-15_002
https://orzeczenia.warszawa.so.gov.pl/details/$N/154505000001203_IV_C_001212_2017_Uz_2017-12-14_001
https://orzeczenia.olsztyn.so.gov.pl/content/$N/150515000003009_VI_RCa_000122_2017_Uz_2017-11-23_001
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych. Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi. Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci.
Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy
prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu, Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
Prawnik w Poznaniu, aplikant radcowski przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych – zwłaszcza spraw o alimenty, kontakty z dziećmi i władzę rodzicielską.
Absolwentka prawa na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Studia kończone obroną pracy magisterskiej pt. „Sytuacja zwierząt w prawie cywilnym ze szczególnym uwzględnieniem rękojmi przy sprzedaży”. Dzięki temu połączyła jedną z jej ulubionych dziedzin prawa - czyli prawa cywilnego z kynologią.
Doświadczenie zawodowe zdobywała już w czasie studiów, pracując w kancelariach adwokackich i radcowskich, a także w Urzędzie Skarbowym Poznań - Winogrady, dzięki czemu poza zagadnieniami prawnymi posiada praktyczną znajomość prawa podatkowego.
Prywatnie wielka miłośniczka psów i szeroko pojętej kynologii, uwielbia także koreańskie filmy i seriale.
