Wysokość alimentów na dziecko zależy głównie od jego potrzeb i zarobków tego, kto płaci alimenty. Średnia wysokość alimentów zasądzanych w przeciętnych sprawach o alimenty to około 800-1.500 zł na każde dziecko miesięcznie. W praktyce jest to jednak bardziej skomplikowane, dlatego zapraszam do przeczytania artykułu.
Kwota alimentów w 2024 r. – przykłady z praktyki
Jak wynika z mojej praktyki adwokackiej kwoty alimentów potrafią być bardzo zróżnicowane. Poniżej znajdziesz wysokości alimentów zasądzone w sprawach prowadzonych w naszej Kancelarii ze wskazaniem dochodów zobowiązanych:
- informatyk z dochodami na poziomie 20.000 zł – 3.000 zł alimentów na dziecko,
- kierownik sprzedaży z dochodami na poziomie 10.500 zł – 1.500 zł alimentów na dziecko,
- sprzedawca z dochodami na poziomie 3.500 zł, który posiadał dodatkowe umiejętności lakiernicze – 1.100 zł alimentów na dziecko,
- informatyk z dochodami na poziomie 10.000 zł – 1.750 zł alimentów na każde z dwójki dzieci,
- osoba bezrobotna – 600 zł alimentów na dziecko,
- starszy monter podzespołów – łącznie 1.850 zł alimentów, po 925 zł na każde z dwójki dzieci
Od czego zależy wysokość alimentów na dziecko?
Wysokość alimentów w dużej mierze zależy od:
- usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego dziecka,
- możliwości zarobkowych i majątkowych tego rodzica, który ma płacić alimenty.
Sąd bierze pod uwagę czego realnie potrzebuje małoletnie dziecko i czy obiektywnie rodzica na takie potrzeby stać. I w ten sposób ustala się zasądzoną kwotę świadczenia.
Każdy z tych czynników opiszę poniżej. Zacznę od potrzeb dziecka, a następnie przejdę do sytuacji finansowej zobowiązanego do płacenia, drugiego rodzica.
Usprawiedliwione potrzeby dziecka
Na wysokość alimentów wpływ mają koszty utrzymania dziecka, czyli osoby uprawnionej do alimentów. Na usprawiedliwione potrzeby składają się zwykle następujące elementy:
- wyżywienie,
- koszty mieszkania (dzielone przez wszystkie osoby zamieszkujące),
- zakup odzieży i obuwia,
- wydatki związane z opieką medyczną i leki,
- zakup kosmetyków i innych środków czystości,
- wydatki na kulturę, sport, hobby, zajęcia dodatkowe,
- kieszonkowe.
Wyżej wskazałam Ci najbardziej podstawowe koszty utrzymania, które zaliczamy do usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Oczywiście zawsze będą one miały charakter indywidualny! Koszty utrzymania dziecka będą się różnić głównie w zależności od:
- wieku dziecka – inne potrzeby ma niemowlę, a inne starsze dziecko, a jeszcze inne pełnoletnie dziecko – np. studiujące dziecko,
- stanu zdrowia – czy dziecko jest zdrowe, czy chodzi o dziecko niepełnosprawne lub przewlekle chorujące.
Uwaga! W postępowaniu sądowym będziesz musiała udowodnić uzasadnione potrzeby uprawnionego! Zbieraj dowody już wcześniej! Niektórzy rodzice przygotowują się do sprawy o alimenty sztucznie „pompując” wydatki na dziecko. W ten sposób zawyżają wydatki na dziecko i domagają się wyższych świadczeń.
Fizyczny i duchowy rozwód dziecka
Jako rodzic obowiązany jesteś zrobić wszystko aby zapewnić dziecku właściwy rozwój fizyczny i duchowy – taki obowiązek wynika wprost z przepisów kodeksu rodzinnego, a dokładniej z art. 96 kro
Usprawiedliwione potrzeby Twojego dziecka to wszystko to, co składa się na zapewnienie właściwego rozwoju fizycznego i duchowego.
Rozwój fizyczny to przykładowo odpowiednie warunki mieszkaniowe, wyżywienie i wszelkie inne składniki niezbędne do prawidłowego rozwoju fizycznego. Z kolei wg. Prof. L. Marszałek, rozwój duchowy to kształtowanie umiejętności odbierania samego siebie oraz otaczającego świata.
Dlatego kwota alimentów na dziecko powinna być tak ustalona, aby wystarczały nie tylko na jedzenie, ubrania, higienę, leczenie i utrzymanie domu. Mają one pokrywać także wydatki na naukę, hobby, czy integrację społeczną. Innymi słowy, dziecko ma prawo do wysokości alimentów takiej kwocie, aby nie tylko mogło z nich wyżyć, ale także odpowiednio się rozwijać – stosownie do swoich zainteresowań i talentów.
Świadczenie alimentacyjne a możliwości zobowiązanego rodzica
Na wysokość alimentów wpływają następujące czynniki:
- wysokość Twoich aktualnych zarobków,
- wysokość zarobków jakie mógłbyś osiągać przy wykorzystaniu swoich wszystkich umiejętności i wykształcenia,
- zgromadzony przez Ciebie majątek,
- Twój poziom życia.
Opiszę to poniżej.
Sytuacja materialna i możliwości zarobkowe rodzica
Poza zasadnymi potrzebami uprawnionego również Twoja sytuacja materialna ma znaczenie przy ustalaniu wysokości alimentów. Przy ustalaniu ich wysokości będą brane pod uwagę również Twoje możliwości finansowe obecne i potencjalne.
Przykład:
Jesteś z wykształcenia informatykiem-programistą, ale obecnie nie pracujesz w zawodzie. Jako informatyk-programista mógłbyś zarabiać miesięcznie 15.000 zł. Zamiast wykonywania pracy zgodnej z wykształceniem zajmujesz się małym, średnio dochodowym biznesem z innej branży. Masz dochody na poziomie 6.000 – 7.000 zł. Jak w takiej sytuacji orzeknie sąd?
Odnosząc się do wyżej wskazanego przykładu sąd może zasądzić w takim przypadku alimenty w wysokości ok. 2.000 zł na dziecko.
Dzieje się tak dlatego, że sąd w swoich rozważaniach dojdzie do wniosku, że nie wykorzystujesz w pełni swoich możliwości zarobkowych. A dlaczego? Ponieważ masz wykształcenie, które umożliwia Ci osiąganie zdecydowanie wyższych dochodów niż masz obecnie. Powinieneś natomiast dążyć do maksymalnego wykorzystania swoich umiejętności i możliwości. Takie stanowisko przyjął również Sąd Najwyższy w Uchwale z dnia 16.12.1987 r.
Wracając więc do naszego przykładu – sąd może zasądzić wysokość świadczenia w kwocie ok. 2.000 zł mając na względzie fakt, że mógłbyś zarabiać 15.000 zł, a nie 6.000 – 7.000 zł jak dotychczas.
Zgromadzony majątek a ustalenie wysokości alimentów
Sąd przy ustalaniu wysokości alimentów weźmie pod uwagę również zgromadzony przez Ciebie majątek.
Przykład:
Jesteś osobą bezrobotną, a druga strona domaga się zasądzenia alimentów. Nie masz na chwilę obecną dochodów, ale posiadasz dom, samochód i kilka działek budowlanych. Stoisz na stanowisku, że nie powinieneś teraz uiszczać alimentów, bo nie masz dochodów. Co stwierdzi sąd w takiej sytuacji?
W uchwale z dnia 16.12.1987 r. Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że jeżeli sytuacja dziecka tego wymaga – powinieneś spieniężyć taką część majątku, aby móc ten obowiązek realizować. W związku z powyższym sąd zasądzi alimenty biorąc pod uwagę, że masz majątek, który możesz sprzedać, aby realizować swój obowiązek alimentacyjny.
Stopa życiowa
Jak wielokrotnie podkreślają sądy, w tym np. Sąd Rejonowy w Gorlicach (sygn. III RC 66/18):
Dziecko ma prawo do takiej samej stopy życiowej, co rodzice.
Twój poziom życia również ma wpływ na wysokość alimentów. Wskazał na to Sąd Najwyższy w powołanej przeze mnie wyżej uchwale. Oznacza to, że niezależnie czy dzieci mieszkają razem z rodzicami czy osobno, zawsze mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej.
Innymi słowy:
Jesteś zobowiązany zapewnić dziecku takie warunki materialne jakie sam masz!
Dlatego jeśli Twoja stopa życiowa się podniesie (np. dostaniesz awans) musisz liczyć się z pozwem o podwyższenie alimentów. Jeśli Twój poziom życia spadnie (np. w wyniku choroby), to będziesz mógł wnieść o obniżenie kwoty świadczenia.
Marlena Słupińska-Strysik
Jak ustala się wysokość alimentów, gdy jeden rodzic opiekuje się dzieckiem?
Myślisz pewnie, że obowiązek alimentacyjny polega wyłącznie na płaceniu co miesiąc określonej sumy pieniężnej. Nic bardziej mylnego! Obowiązek alimentacyjny może być realizowany w dwóch formach:
- poprzez dostarczanie środków pieniężnych,
- poprzez podejmowanie osobistych starań o utrzymanie i wychowanie dziecka.
Pierwsza forma zapewne nie budzi żadnych Twoich wątpliwości. Jak natomiast wygląda sytuacja przy drugiej? Określona ona została w art. 135 § 2 KRiO:
„Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.”
Przykład:
Pracujesz zawodowo i zapewniasz rodzinie środki finansowe, matka dziecka nie pracuje, ale je wychowuje i dba o zapewnienie odpowiednich warunków do jego rozwoju.
W powyższym przypadku Ty – realizujesz swój obowiązek w formie zapewniania środków utrzymania. Matka dziecka z kolei również realizuje obowiązek alimentacyjny poprzez opiekę nad dzieckiem i dbanie o jego rozwój.
Jednak w praktyce to nie jest tak, że ten rodzic, który opiekuje się dzieckiem jest zwolniony od łożenia pieniędzy. Oboje rodzice powinni łożyć pieniądze na dziecko. Z tymże rodzic, który stale się nim opiekuje może liczyć na pewną zniżkę.
Przykład:
Matka złożyła pozew o 1.800 zł alimentów. Sąd ustalił, że koszt utrzymania dziecka wynosi 2.000 zł. Dzieckiem jednak stale opiekuje się matka. Sąd uwzględnił jej osobiste starania i orzekł, że ojciec powinien płacić 1.300 zł na dziecko.
Jak jest podstawa prawna alimentów na dziecko?
Regulacje prawne dotyczące alimentów znajdziesz w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Sama podstawa prawna alimentów znajduje się natomiast w art. 133 KRiO:
„Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.”
Czy można nie płacić alimentów?
Odpowiedź na to pytanie brzmi – nie. Obowiązek płacenia alimentów Cię nie minie. Co więcej, będziesz musiał liczyć się z wydatkami, dopóki dziecko nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie.
Jako rodzic masz obowiązek podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. Takie stanowisko przyjął Sąd Najwyższy w swojej uchwale z dnia 16.12.1987 r.
Obowiązek dostarczania środków utrzymania ciąży na każdym rodzicu, niezależnie od tego czy i w jakiej wysokości uzyskuje dochody.
Jeżeli zobowiązany do łożenia na dziecko rodzic nie płaci świadczenia, to naraża się na odpowiedzialność karną. Natomiast dziecko może liczyć na świadczenie z funduszu alimentacyjnego.
Ile wynoszą minimalne alimenty na dziecko?
Ile wynoszą alimenty minimalne? Otóż minimalne alimenty zwykle wynoszą 500-600 zł. Zobowiązani do płacenia tak niskich alimentów są rodzice o bardzo niskich dochodach, a także osoby bezrobotne. Obecnie koszty życia są tak wysokie, że nawet minimalne świadczenia nie są niskie. Niższe alimenty widziałam ostatnio jeszcze przed 2022 r.
Masz sprawę o alimenty? Szukasz adwokata?
Chętnie poprowadzimy Twoją sprawę o alimenty. Działamy w Wielkopolsce i w województwie kujawsko-pomorskim. Pamiętaj, że wysokość alimentów na dziecko zależy także od tego, jak sprawnie będziesz walczył w Sądzie!
Bibliografia do artykułu wysokość alimentów na dziecko
- Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy
- Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
- Marszałek, „Pedagogiczne wspomaganie rozwoju duchowego dziecka w aspekcie jego integralnego zdrowia
- Jędrys, „Obowiązek alimentacyjny a obowiązek o charakterze alimentacyjnym między małżonkami”
- Wyrok Sądu Rejonowego w Gorlicach z 25 czerwca 2019 r., sygn. III RC 66/18
- Uchwała Sądu Najwyższego z 16 grudnia 1986 r., sygn. III CZP 91/86
Prawnik w Poznaniu, aplikant radcowski przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych – zwłaszcza spraw o alimenty, kontakty z dziećmi i władzę rodzicielską.
Absolwentka prawa na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Studia kończone obroną pracy magisterskiej pt. „Sytuacja zwierząt w prawie cywilnym ze szczególnym uwzględnieniem rękojmi przy sprzedaży”. Dzięki temu połączyła jedną z jej ulubionych dziedzin prawa - czyli prawa cywilnego z kynologią.
Doświadczenie zawodowe zdobywała już w czasie studiów, pracując w kancelariach adwokackich i radcowskich, a także w Urzędzie Skarbowym Poznań - Winogrady, dzięki czemu poza zagadnieniami prawnymi posiada praktyczną znajomość prawa podatkowego.
Prywatnie wielka miłośniczka psów i szeroko pojętej kynologii, uwielbia także koreańskie filmy i seriale.
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych. Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi. Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci.
Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy
prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu, Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
